مدیریت کنترل بیماری بروسلوز درگله با استفاده از واکسیناسیون بره ها و بزغاله ها
یکی از راه های اخذ ایمنی در جمعیت دامی، استفاده از واکسن های مرتبط و با کیفیت در جمعیت دامی هدف و حساس می باشد. بر اساس اصول کلی اپیدمیولوژی، ایمن سازي مناسب دامها با استفاده از واکسن با کیفیت بالا، زمانی حاصل می شود که حداقل 80 درصد از جمعیت دامی حساس یک واحد، منطقه، استان و یا کشور تحت پوشش برنامه مایه کوبی قرار گیرند.
روش مایــه کــوبی دامهــاي جــوان واجد شرایط واکسیناسیون با استفاده از واکسن دز کامل[1] بروسلوز، بـر ایـن فرضـیه اسـتوار اسـت کـه ایـن واکسن منجر به ایجاد یک ایمنـی دائمـی در دام شده و بعد از اجراي این پروتکل براي مدت 7-5سـال ( برابـر بـا عمر اقتصادي گوسفند و بز)، دامها مایـه کـوبی شده و ایمنی کاملی در برابر بروسلوز در تمام جمعیت دامـی کشور ایجاد گردیده است. البته تکرار برنامه واکسیناسیون برای تمامی جمعیت دامی حساس اضافه شده به گله (بره و بزغاله های متولد شده و یا خریداری شده) در سن مناسب برابر با دستورالعمل های اجرایی سازمان دامپزشکی کشور، با استفاده از واکسن معتبر دز کامل، رعایت اصول واکسیناسیون و حمل مناسب واکسن و ... برای تحقق آن ضروری است.
بر اساس بررسی ها و مطالعات انجام شده ،به طور کلی اگر میزان آلودگی گله هاي گوسفند و بز به بروسلوز، بیشتر از 5 درصد جمعیت آنها باشد، صرفا برنامه مایه کوبی اصولی و کلی دامهاي جوان و بالغین توصیه میشود، اگر آلودگی بین 5-1 درصد باشد مایه کوبی دامهاي جوان در کنار سیاست آزمایش (تست) و کشتار توصیه میشود البته به شرطی که منابع مالی در دسترس بوده و پرداخت غرامت به دامهای کشتاری در اسرع وقت صورت پذیرد و اگر میزان آلودگی کمتر از2 درصد به ویژه 1 درصد باشد، منطقه اپیدمیولوژیکی جدا شده، برنامه اجرایی کوتاه مدتی که فقط بر تست و کشتار استوار است، به کار برده شود. (برگرفته شده از دستورالعمل اجرایی کنترل و مبارزه با بیماریهای دامی سازمان دامپزشکی کشور – سال 1399 و مقاله ارزیابی برنامه ملی مبارزه با بروسلوز گوسفند و بز در ایران سال 1390)
Aborvac R- Lamb واکسن زنده تخفیف حدت یافته (دز کامل) می باشد که هر دز آن حاوی 109 * 3-1 باکتری بروسلا ملی تنسیس سویه Rev.1 بوده و در فرم لیوفیلیزه با هدف ایجاد ایمنی فعال بر علیه بیماری بروسلوز در بره و بزغاله تهیه شده است.
واکسیناسیون بره ها در همه مناطقی که برنامه مبارزه با بیماري به اجرا گذاشته می شود و تداوم این پروتکل به اندازه یک نسل دامی (حدود 6-5 سال) میتواند منجر به کاهش میزان شیوع بیماری به کمتر 5 درصد شده و اجرای توام واکسیناسیون و تست کشتار در نهایت منتج به ایجاد منطقه ای عاری از بیماری می شود.
[1] Full dose